Miskraam

De meeste miskramen worden veroorzaakt door een afwijking van het embryo (het vruchtje). Het embryo kan door deze afwijking niet meer groeien en wordt afgestoten. Deze afwijking is meestal een chromosoomafwijking. Chromosoomafwijkingen zijn zelden erfelijk en meestal zijn er dus geen gevolgen voor een volgende zwangerschap. Heb je hier vragen over of komen er erfelijke of aangeboren afwijkingen in jouw familie (of in die van je partner) voor, bespreek dit dan met ons. Wanneer je twee of meer opeenvolgende miskramen hebt doorgemaakt is het mogelijk om nader onderzoek te laten doen, vraag hiernaar voor meer informatie.

Naarmate je ouder wordt stijgt de kans op een miskraam:

• Jonger dan 35 jaar? De kans op een miskraam is ongeveer 10%.
• Tussen de 35 en 40 jaar? De kans op een miskraam is 10-20%.
• Ouder dan 40 jaar? De kans op een miskraam is ongeveer 30%.
• Ouder dan 45 jaar? De kans op een miskraam is ongeveer 50%.

Je kunt soms lichamelijke ongemakken of klachten (bloedverlies of buikpijn) hebben waardoor je het vermoeden hebt dat het niet goed gaat met de zwangerschap. Dit vermoeden mag je met ons delen.
Een zwangerschapstest kan niet uitwijzen of er een miskraam is. De uitslag van de test kan namelijk nadat het vruchtje is gestopt met groeien (maar ook na het uitstoten van het vruchtje) nog een tijd (tot wel 2 maanden) onterecht positief zijn. Dit komt omdat het zwangerschapshormoon hCG langzaam uit je lichaam verdwijnt, hierdoor kun je soms ook nog zwangerschapsklachten ervaren ondanks dat de zwangerschap niet meer intact is.
Wij bieden in de zwangerschap een vroege echo aan rond 8-9 weken zwangerschap. Daarna vindt er nog de termijnecho plaats rond 11 weken om de foetus nogmaals op te meten. Tijdens deze echo's zal worden gekeken of er hartactie aanwezig is. Soms is de zwangerschap nog jong en is het onduidelijk of er hartactie zichtbaar is. De echo zal dan herhaald worden.
Afhankelijk van de zwangerschapsduur waarbij de miskraam is opgetreden en van jou gevoel/wensen gaan we verder praten over het verloop van de miskraam.

Bloedverlies
Wanneer je tijdens de zwangerschap bloed verliest, maak je je natuurlijk zorgen. Bloedverlies in de eerste 16 weken van de zwangerschap komt voor bij 20% van de vrouwen. Bij de helft van deze vrouwen houdt het bloedverlies na enkele dagen op en gaat de zwangerschap normaal verder. Bij de andere helft blijft het bloedverlies bestaan en kan er sprake zijn van een miskraam. Of je een miskraam krijgt is niet te voorspellen, meestal wordt het binnen enkele dagen vanzelf duidelijk.

Onderbuik en/of rugpijn
Soms kan het op gang komen/uitstoten van de miskraam gepaard gaan met (lichte) onderbuik en/of rugpijn. Dit kan voelen als menstruatie-achtige krampen, maar er zijn ook vrouwen die het ervaren als (lichte) weeën.

Afwachten
Soms is het zo dat er een miskraam is vastgesteld zonder dat de vrouw daar lichamelijke klachten van ervaart (missed abortion). Je kunt er dan voor kiezen om af te wachten om de miskraam spontaan op gang te laten komen. Hier kunnen soms echter dagen tot weken overheen gaan. Afwachten kan medisch gezien geen kwaad en heeft geen gevolgen voor een nieuwe zwangerschap. Je kunt er op elke moment voor kiezen om tot behandeling (medicijnen/curettage) over te gaan.

Vrouwen bij wie de miskraam op natuurlijke wijze is verlopen kunnen de gebeurtenissen vaak beter verwerken. Het verdriet kan thuis verwerkt worden in eigen tempo en in eigen omgeving.

Afhankelijk van de zwangerschapsduur waarbij de miskraam is opgetreden en van jou gevoel/wensen kunnen we na de miskraam een controle echo uitvoeren om te zien of de baarmoeder leeg is.

Spontane miskraam
Een miskraam kan spontaan op gang komen. Meestal begint een miskraam met bloedverlies. De bloeding kan binnen enkele uren tot dagen toenemen en kortdurend hevig zijn. Je verliest het vruchtje soms samen met stolsels en stukjes weefsel (baarmoederslijmvlies). Je kunt het vruchtje proberen op te vangen om het zelf te bekijken, dit is niet verplicht.

Een miskraam kan samengaan met onderbuik en/of rugpijn. Als het bloedverlies en/of de pijn toeneemt, zorg dan dat er iemand in de buurt is waarbij je je veilig voelt, steun van een vertrouwd iemand is belangrijk. Bij hevige pijn kun je een pijnstiller nemen, bij voorkeur paracetamol. Het bloedverlies neemt daarna meestal af en houdt na een aantal dagen tot een week op. Soms kan er nog enkele weken een beetje bloedverlies zijn.

Wat is handig om in huis te hebben, of bij je te hebben als je van huis bent?
- Maandverband (geen tampons)
- Pijnstilling
- Telefoonnummer van je verloskundige of behandeld ziekenhuis, voor vragen of zorgen
- Eventueel schone onderbroek

Denk ook na over:
- Vervoer: hoe ga je naar huis als je dit wilt of als het nodig is. Het OV kan onprettig zijn met buikpijn en/of bloedverlies.
- Support: wie kan je bellen op het moment dat je dit nodig hebt?
- Eventueel kun je plassen in een vergiet/zeef om het vruchtje op te vangen (zodat je het niet per ongeluk door het toilet wegspoelt)

Watermethode
Om het kindje op een goede manier te kunnen zien, kun je het in een bakje koud water leggen. Zo ontvouwt het zich weer naar de vorm (en kleur) die het had in je baarmoeder. Zie voor meer informatie: www.watermethode.nl

Of het kindje (vruchtje) dat geboren wordt herkenbaar is, is onder andere afhankelijk van hoe ver de zwangerschap was toen de ontwikkeling stopte. Vanaf 8/9 weken kan het al herkenbaar zijn als een mini-mensje, zo groot als een
vingertopje (ongeveer 2 cm bij 9 weken). Het opvangen en zien van het kindje kan helpen om afscheid te nemen en het verlies een plek te geven. De meeste vrouwen vinden het achteraf gezien prettig, ook al lijkt het op het moment zelf misschien spannend of eng. Ook foto's maken kan zorgen voor een mooi aandenken. Het kindje kan je, indien gewenst, begraven op een plek die voor jullie goed voelt. Als je het niet zelf wilt begraven overleg dan met je verloskundige wat de andere opties zijn.

Sommige vrouwen vinden het moeilijk te moeten wachten tot de miskraam vanzelf op gang komt. In emotioneel en in praktisch opzicht kan het vervelend zijn om te wachten op een spontane miskraam. Wij kunnen een verwijzing regelen naar de gynaecoloog voor een behandeling, je kunt niet zelf bellen voor een afspraak. Er zijn twee behandelingsopties: medicijnen of een curettage. Onderstaand is beknopte informatie, uitgebreide informatie zal gegeven worden bij de afspraak bij de gynaecoloog.

Medicijnen
Door tabletten in de vagina in te brengen kan een spontane miskraam opgewekt worden. De miskraam verloopt dan hetzelfde als een spontaan op gang gekomen miskraam. De tabletten krijg je via de gynaecoloog, maar kun je thuis inbrengen. De medicijnen werken niet altijd. Als de miskraam niet of gedeeltelijk op gang komt, is alsnog een curettage nodig.

Curettage
Een curettage is een kleine operatieve ingreep. De baarmoederholte wordt hierbij via de vagina schoongemaakt. De ingreep duurt ongeveer 10 a 15 minuten. Je krijgt een korte narcose, zodat je niets van de ingreep merkt. Je kunt meestal dezelfde dag weer naar huis. Bij curettage is er een kleine kans complicaties waardoor verdere behandeling nodig is.

Als je denkt dat je een miskraam krijgt of als je vragen hebt of ongerust bent, kun je altijd contact opnemen met ons. Bij de volgende verschijnselen willen wij graag dat je contact zoekt via het dienstnummer:

• Als het bloedverlies erg hevig is (meer dan een normale menstruatie) en niet meer met maandverband is op te vangen, zeker bij klachten van sterretjes zien of flauwvallen.
• Bij aanhoudende buikpijn.
• Bij koorts boven de 38 graden bij of na een miskraam.
• Als het bloedverlies na de miskraam langer aanhoudt dan 2 weken.

Het lichamelijk herstel na een spontane miskraam/medicijnen/curettage is meestal vlot. De eerste weken kan er nog bloedverlies zijn zoals een (aflopende) menstruatie. Nadat het bloedverlies is gestopt, is het lichaam weer voldoende herstelt om opnieuw zwanger te worden. De menstruatie komt meestal na ongeveer 6 weken weer op gang. Meteen na een miskraam zwanger worden is niet moeilijker en kent geen risico's, wel is het belangrijk dat je er weer aan toe bent en hierbij telt niet alleen je lichaam.

De beleving van een miskraam is per vrouw heel verschillend. Allerlei gevoelens kunnen hierbij naar voren komen: verdriet, ongeloof, boosheid, schuld, schaamte, een gevoel van leegte, falen in het eigen lichaam en jaloezie. Accepteer de gevoelens die je hebt, die vaak nog versterkt worden door de zwangerschapshormonen in je lijf. Neem de tijd om de gevoelens te erkennen, erover te praten en ze te verwerken. Iedereen verwerkt een miskraam op een eigen manier. Je mag je eigen weg vinden in wat, of, wanneer en hoe je de miskraam met de buitenwereld en/of je eigen gezin deelt. Er kan steun worden gezocht bij mensen die hetzelfde hebben mee gemaakt. Ook zijn er boeken te vinden over het omgaan met een miskraam.

Registreren
Indien gewenst kun je het kindje laten bijschrijven in het Persoonsregister (Basisregistratie Personen BRP) van de
gemeente. De enige eis die hieraan gesteld wordt is dat het kindje in de zwangerschap al overleden is, dus
levenloos geboren is, ongeacht de duur van de zwangerschap. Registratie gebeurt alleen op verzoek en is niet
verplicht. Je hebt hiervoor een akte nodig van je verloskundige of het betrokken ziekenhuis. Voor meer informatie:
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/aangifte-geboorte-en-naamskeuze-kind/registratie-levenloos-geboren-kinderen

Wanneer er nadien nog vragen of onzekerheden blijven, kun je altijd weer contact met ons zoeken. Misschien wil je nog eens praten over de oorzaak, je lichamelijk herstel, het op gang komen van de menstruatie, de verwerking of zijn er gevoelens van angst voor een volgende zwangerschap. Alles is bespreekbaar, ook al heeft de miskraam al een tijdje geleden plaats gevonden.

Meer informatie:
- https://steunpuntnova.nl/ouders/miskraam/